ایجاد منطقه آزاد اقتصادی، تجاری اینچه برون نیازمند بسیج تمام ظرفیت های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی گلستان و منتظر ابلاغ دولت به استانداری است.
تصویب منطقه آزاد اینچه برون به عنوان منطقه آزاد اقتصادی و تجاری از سال 1393 در سفر استان هیات دولت به گلستان مطرح شد و پس از کش و قوس های زیاد در مجلس و مجمع تشخیص بالاخره در 15 اردیبهشت 1400 به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسید ،اگرچه مانند دیگر مناطق آزاد کشور بستری برای واردات بی رویه مانند خودرو نیست. این اتفاق ،فرصت با ارزشی است که گلستانی ها آرزوی آن را داشتند.
منطقه آزاد اینچه برون محدوده ای به وسعت تقریبا به وسعت 12 هزار هکتار به طول تقریبی 40 کیلومتر و عرض 3 کیلومتر از مرز اینچه برون تا شهرک صنعتی اترک در محدوده منطقه ویژه اقتصادی اترک را شامل می شود.
هادی حق شناس استاندار گلستان می گوید: توجه به موقعیت های جغرافیایی استان گلستان منطقه آزاد اینچه ببرون فرصت طلایی برای بکار گیری خلاقیت کار آفرینان خواهد بود ومی تواند موتور محرکه اقتصاد استان ما و حتی استانهای دیگر کشور باشد.
همسایگی با خراسان شمالی ورضوی و کلانشهر مشهد مقدس و مسیر افغانستان ،همسایگی با استان سمنان و دسترسی به استان تهران یزد و اصفهان و مرکز ایران و همسایگی با استان مازندران و بندر امیر آباد ،همسایگی با کشور ترکمنستان و بهره مندی از مسیر ریلی با کشور های قزاقستان و روسیه و کشور های GIS و حاشیه خزر موقعیت استراتژیک استان گلستان و منطقه آزاد اینچه برون است.اما استفاده ز این موهبت الهی نیاز به شناخت صحیح فرصتها و چالش ها،توانمندی ها و نیاز های استان گلستان از یک سو و نیاز بازار کشور های همسایه و استانها مرتبط است.
استاندار گلستان می گوید :وسعت 650 هزار هکتاری اراضی کشاورزی استان گلستان و تولید سالانه 5 میلیون تن محصولات متنوع در فصول مختلف سال از جمله توانمندی های استان گلستان است اما ارزش افزوده بخش کشاورزی بهعلت خام فروشی محصولات نصیب بهرهبرداران نمیشود، برای همین باید به فکر توسعه صنایع تبدیلی باشیم.
بررسی نرخ بیکاري جمعیت 15 ساله و بیشتر استان گلستان و کشور نشان میدهد که در استان گلستان 8/0 درصد و در کل کشور 9 و نیم درصد از جمعیت فعال، بیکار بودهاند.
به علت صنعتی نشدن استان و نرخ بیکاری استان گلستان در آمد سرانه استان ما هم به طبع پایین ورده های میانی جدول قرار دارد.
کوهساری نماینده مردم رامیان و آزادشهر در مجلس شورای اسلامی می گوید:
درآمد سرانه استان در مقایسه با کشور 50 درصد کمتر بوده که علت آن صنعتی نبودن استان است .
برنامه ریزی درست برای ایجاد زیرساخت های متناسب با نیاز استان در منطقه آزاد اینچه برون ضروریست از جمله ایجاد امکانات جذاب برای سرمایه گذاری و کارخانه های بسته بندی و فرآوری محصولات کشاورزی می تواند ضمن اشتغالزایی بالا ،ارزش افزوده بالایی نصیب استان گلستان کند و درآمد سرانه استان را افزایش دهد.
تولید حدود یک میلیون تن گندم و وجود تنها 40 کارخانه آرد و تولید 120 هزار تن جو تنها 11 کارخانه خوراک دام، پرورش دو میلیون دام سبک ، بیش از 3 درصد گوشت قرمز کشور و نیاز کشتار گاههای صنعتی و کارخانه های فرآوری گوشت،تولید 90 هزار تن کلزا و کمبود کارخانه های روغن کشی،تولید 200 هزار تن گوشت مرغ در هزار واحد مرغداری گوشتی و تامین نیاز بیش از7 استان کشور ،آغاز احداث و توسعه گلخانه های تولید محصولات کشاورزی و گل و گیاه زینتی خارج از فصل ،تولید گیاهان دارویی ،گوجه فرنگی،زیتون، توت فرنگی چغندر قند ،عسل و صنایع زنبور داری،پرورش میگو، ماهی،صدف کوهی و در آینده محصولات پتروشیمی ظرفیت های مهم استان گلستان برای صنعتی شدن و توسعه صنایع تبدیلی و بسته بندی است.
علی محمد چوپانی رییس اتاق بازرگانی استان گلستان می گوید: اگر چه تا کنون این ظرفیتها و نیاز ها بارها و بارها مطرح شده است و شهرک های صنعتی استان برخی از این صنایع ایجاد شده اما ایجاد منطقه آزاد اینچه برون با داشتن معافتهای مالیاتی و مشوق های سرمایه گذاری فراوان ،فرصت کم نظیری را برای گلستان فراهم کرده است.
از 5 میلیون تن محصولات کشاورزی استان تا 30 درصد برخی محصولات کشاورزی ازجمله میوه و سبزیجات به علت کمبود صنایع تبدیلی به ضایعات تبدیل می شود.
محمد رضا عباسی معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی گلستان می گوید:پارسال گوجهفرنگی با پیشبینی تولید بیش از ۲۰۰ هزار تن در سطح ۴۷۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی گلستان کشت شد؛ سالانه ۳۵ تا ۴۰ درصد گوجه تولیدی در گلستان در قالب تازه خوری مورداستفاده قرار میگیرد و مابقی به کارخانجات رب تحویل داده میشوند.
کاهش قیمت شدید گوجه فرنگی داستان غم انگیزی شده که هرسال تکرار می شود و گاهی قیمت هر کیلو گرم به حدود 150 تومان می رسد.
اینها بخشی از توانمندی و سرمایه های استان گلستان است که به علت کمبود کارخانه های فرآوری و صنایع بسته بندی خام فروشی می شود یا به ضایعات تبدیل می شود.
علی محمد چوپانی رئیس اتاق بازرگانی گلستان می گوید:ایجاد منطقه آزاد اینچه برون به خودی خود پایان ماجرا نیست و تنها در صورتی می تواند مشکل اقتصاد استان را حل کند که بر اساس نیاز ها و توانمندی های کشاورزی و صنعتی استان گلستان ایجاد شده باشد یعنی کارخانه ای فرآوری و بسته بندی با محصولات استان مطابق باشد و زیر ساخت منطقه آزاد هم با نیاز های کارخانه های فرآوری و بسته بندی مطابق باشد.
عباس اغنامی مدیر دفتر اقتصادی استانداری گلستان می گوید: منطقه آزاد اینچه برون می تواند با داشتن شهرک صنعتی هزار هکتار اترک از سویی و از سوی دیگر همسایگی با کشور های سی آی اس حدود 360 قلم کالا ایران را صادر کند و هم بجای واردات محصولات نهایی مواد اولیه ازجمله نفت و گاز را از این کشور ها وارد و به محصولات پتروشیمی تبدیل و صادر کند.
سید ابراهیم حسینی مدیر کل گمرک استان با اشاره به ضرورت استقرار گمرک در منطقه آزاد گفت: ما آمادگی داریم در صورت آغاز به کار منطقه آزاد اینچه برون و ساخت امکانات اداری و تجهیزات اداری نیرو های خود را مستقر و شروع به کار کنیم.
مشوق های صادراتی قانونی وقتی برای سرمایه گذار جذاب است که تامین انرژی از جمله برق و آب و گاز مطمئن و پایدار باشد .
یعنی در زمان اوج مصرف خانگی کشور برای جلو گیری از بحران دچار افت شدید گاز ،برق و آب نباشند وبا قیمت یارانه ی محاسبه شوند و حد اقل 10 ساله آینده طراحی شده باشند.
این زیر ساختها مانند خطوط انتقال و یا ایستگاه های تقویت فشار گاز و افت ولتاژ برق باید برای افق بلند مدت ساخته شوند.
همچنین با استفاده از رودخانه اترک باید آب مورد نیاز صنایع منطقه آزاد اینچه برون برنامه ریزی و مدیریت شود.
یکی از زیر ساختهای مهم ،جاده های دسترسی به منطقه آزاد اینچه برون شامل جاده گنبد کاووس به اینچه برون و آق قلا به اینچه برون ت که باید متناسب بانیاز صنایع منطقه آزاد طراحی و توسعه یابند.
همچنین بارانداز کامیونها،پارکینگ ها و امکانات اسکان رانندگان ومسافران در منطقه آزاد دیده شود و از سویی استفاده از ظرفیت 16 هزار نفری فعالان بخش حمل و نقل استان اولویت قرار گیرد.
یکی دیگر از زیر ساختهای مهم هر منطقه تجاری زیرساخت های ارتباطی و آنتن دهی موبایل و خطوط فیبر نوری است تا با ارتباطاتی سریع و آسان تبادل اطلاعات و مبادلات تجاری کارخانه ها و تجاربه سهولت انجام شود.
محمد احمدی مدیر کل ارتباطات و فن آوری اطلاعات می گوید ما پیشنهاد ایجاد شبکه هوشمند در منطق آزاد را به استاندار ارائه کرده ایم تا بستر ارتباطی مناسب با نیاز های آینده برای فعالان اقتصادی منطقه فراهم شود.
اتصال منطقه آزاد اینچه برون به ریل راه آهن ترکمنستان ، قزاقستان ،روسیه و چین و نیز راه آهن تهران مشهد برای توسعه سریعتر آن باید اولویت دولت باشد.
توسعه و تکمیل بندر خواجه نفس فرصت کم نظیری است که در صورت تکمیل استفاده از حمل ونقل دریایی ارزان را برای صادرات محصولات استان به کشور های حاشیه خزر فراهم می کند.
توسعه و تکمیل پایانه های صادراتی مخصوص گل و گیاهان زینتی و آپارتمانی در فرودگاه بین المللی گرگان از ضرورت های دیگر برای جذب سرمایه گزاران است.
مدیر کل گمرک گلستان گفت:مقدمات ایجاد گمرک فرودگاه بین المللی گرگان در حال انجام است و به زودی آغاز به کار می کند.
تشویق واحد های صنعتی استان برای سرمایه گزاری ایجاد کارخانه در منطقه آزاد اینچه برون همراه با معافیت های مالیاتی صادر کنندگان ضروریست تا سرمایه گزاران بومی و نیروی کار بومی در اولویت قرار گیرند.
طراحی یکپارچه منطقه آزاد تجاری می تواند آن را به یک کاخانه بزرگ صنایع فرآوری و بسته بندی و تبدیلی صادراتی تبدیل کند که از یک سو مواد اولیه تولید شده در داخل کشور از طریق جاده ها و مسیر ریلی وارد و از سوی دیگر محصولات بسته بندی شده مورد نیاز بازار های صادراتی از طریق گمرک ویژه منطقه آزاد صادر شود.
البته ایجاد منطقه آزاد تجاری و اقتصادی به عزم ملی و همراهی بانکها نیاز دارد تا برای سرمایه گزاران نقدینگی کافی و به موقع فراهم کند و زمین و تجهیزات کارخانه را به عنوان وثیقه تسهیلات بپذیرد.
ایجاد شهرک هایی در نزدیک کارخانه ها و یا توسعه روستا های منطقه برای اسکان ارزان کارگران و همچنین ایجاد هتل و مهمانپذیر برای اسکان مسافران و تجار و رانندگان کامیونهای ترانزیتی و پی گیری آن از طریق صدرو مجوز های سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری جزو ضروریات ایجاد منطقه آزاد تجاری و اقتصادی اینچه برون است.
هادی حق شناس استاندار گلستان درباره زمان اجرای مقدمات منطقه آزاد اینچه برون گفت: پس از تصویب در مجمع تشخیص این مصوبه باید به دولت ابلاغ شود تا دولت هم به استانداری ابلاغ کند.
هادی حق شناس افزود: با ابلاغ مصوبه به استانداری مراحل تعیین مشاور و تامین منابع مالی را برای آغاز کار به سرعت انجام می دهیم.
نتیجه : با مشخص شدن نقش و وظیفه مندی دستگاه ها و ادارات مختلف در ایجاد زیر ساختها و اخذ مجوزها ، باید مدیران و مسولان و نمایندگان مردم در مجلس برای هماهنگی کار ها زیر نظر یک مدیریت متمرکز در استانداری هماهنگ شوند و با تدوین برنامه و نقشه راه مدون ، از ظرفیت تمامی نیرو های داخلی و نخبه های خارج استان برای جذب سرمایه گزار استفاده بهینه شود تا بتوان رتبه اقتصادی گلستان را در تولید و اشتغال ارتقاء داد.
https://shora.gccim.com/blog/1186